Hoca Ali Rıza, 1864-1930

Hoca Ali Rıza, önce Kuleli Askeri Lisesi’nde, ardından da Harbiye Mektebi’nde öğrenim görür; burada Nuri Paşa’dan, daha sonra da Süleyman Seyyid’den sanat dersleri alır. Yeteneğinin daha öğrenciyken farkına varılır ve 1881’de, Harbiye Mektebi’nde sanat öğrencisi olarak gösterdiği başarılar nedeniyle Sultan II. Abdülhamid tarafından Mecidiye Nişanı’yla ödüllendirilir. Osmanlı dönemindeki “Asker Ressamlar” grubunun en ünlü üyelerinden olan Ali Rıza, pek çok okulda uzun yıllar çalıştığından “Hoca” olarak anılır.

Resimlerinde portreler de dâhil olmak üzere günlük yaşamdan kesitler sunarken, yağlıboya tablolarında neredeyse yalnızca manzara resimleri ön plandadır. Doğada eskizler yapan ilk Osmanlı sanatçılarından biridir. 1910’ların İstanbulu’nda Göksu Deresi’ni betimleyen bu ve benzer sahneler, yalnızca bugün değil, ressamın yaşadığı dönemde de nostaljik bir anlam taşımaktadır. Ali Rıza, sanatın amacının, kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olan bir tarihi kayıt altına almak olduğu fikrini yansıtır.