Hermann Nitsch, 1938 - 2022

1938 Viyana doğumlu Hermann Nitsch, Viyana Aksiyonizmi’nin kurucularından ve en önemli temsilcilerindendir.

Nitsch, resim çalışmaları ve günler süren performanslarında şiddet ve acıyı varoluşsal bir bağlamda ele alır. İnsanın içindeki şiddetin görünür hale geldiği bu performanslarda her türlü iktidar, tabu ve sınıra karşı söylemini dışa vurur. Geride bırakılanı ve bastırılanı yüzeye çıkaran bu performanslarda, bir araya gelen katılımcıların hislerinin yoğunluğu, güdülerinin neredeyse elle tutulur gerilimi ve “başka” olana dair her şey deneyimlenir. Biçimsel ve düşünsel anlamda “iç” olanın “dışa” çıktığı ve gözler önüne serildiği bu birliktelikler, şöleni andıran, mistik bir var oluş deneyimine dönüşür. Performansta mekâna yayılan kurban edilmiş hayvanlar, çiğ et ve kan, katılımcıya kavrayışın sınırında bir deneyim sunar. Nitsch’in yarattığı bedensiz ve zamansız ortak bilinç, her anlamda var olan sınırı deforme ederek bir arınma hali yaratır. Gerilimin doruk noktasına ulaştığı bu kaotik süreçte, ilkel dürtüler zaman içinde yoğunlaşarak evrilir ve katılımcıları gerçekliğin derinliğinde kalan özlerine yaklaştırır. Nitsch için yaratıcılık, işte bu eylemlerin ta kendisi haline gelmiştir. Sanatsal üretimlerinde mesele edindiği öz olma hali, tıpkı performanslarındaki gibi resim çalışmalarında da görülür.

Nitsch, tuvale taşıdığı performatif deneyimle, bir yandan geçmişte gerçekleştirdiği performanslara referanslar taşırken diğer yandan farklı boya katmanlarının üst üste gelişleriyle bir algı patlaması yaratır. Ritüellerindeki kendinden geçme halini ve yüksek gerginliği zaman ve mekân kavramlarını yerle bir ettiği tuvallerine taşır.