Gölgeye Övgü
İstanbul Modern, sekiz sanatçının yer aldığı yeni sergisinde gölge tiyatrosunun çağdaş sanata etkisini keşfetmeye çağırıyor
Avrupa Kültür Fonu’nun desteğiyle gerçekleşen sergiyle birlikte ilk kez İstanbul Modern, İrlanda Modern Sanat Müzesi ve Benaki Müzesi arasında işbirliği yapılıyor. Serginin küratörlüğünü İstanbul Modern Danışmanı Paolo Colombo üstleniyor. 5 Kasım 2008 - 4 Ocak 2009 tarihleri arasında Dublin’de sergilenen "Gölgeye Övgü", 23 Mayıs - 26 Temmuz 2009 tarihleri arasında da Atina’daki Benaki Müzesi’nde sanatseverlerle buluşacak.
Serginin sponsoru UBS AG, sergi destekçileri başta İstanbul Büyükşehir Belediyesi olmak üzere Flos, Frame, George Dragonas, Moderna Museet, Borsa Lokantaları A.Ş., Marshall, Mas Matbaa, Point Hotel, Sevilen Şarapçılık A.Ş., Tepta Aydınlatma, katkıda bulunanlar ise Finlandiya Büyükelçiliği, Goethe Enstitüsü, İrlanda Büyükelçiliği, Polonya Büyükelçiliği ve Yunanistan Büyükelçiliği.
Gölge tiyatrosunun Türkiye ve Yunanistan’daki köklü geçmişinin çağdaş sanata etkilerini yansıtan "Gölgeye Övgü", halk masallarına ya da yalın çağdaş anlatılara dayanan çalışmaları kapsıyor ve dans, opera ve müzik içeren gölge tiyatroları, siluetler, çizimler, metinler, elyazmaları, filmlerle birlikte 100’den fazla yapıt sunuyor.
Sergi, gölge tiyatrosu gelenekleriyle çağdaş sanattaki yeni anlatı ruhu arasındaki paralellikleri araştırıyor ve geleneksel sanat biçiminin son yıllarda çağdaş sanat dünyası üzerindeki izlerini aktarıyor. Sadece sanatseverlere değil, sinema, animasyon ve gölge tiyatrosunun tarihine ilgi duyan ziyaretçilere ve her yaştan geniş bir kitleye sesleniyor.
"Gölgeye Övgü" sergisinde Haluk Akakçe (Türkiye), Nathalie Djurberg (İsveç), William Kentridge (Güney Afrika), Katariina Lillqvist (Finlandiya), Jockum Nordström (İsveç), Lotte Reiniger (Almanya), Christiana Soulou (Yunanistan), Ladislas Starewich (Polonya), Andrew Vickery (Büyük Britanya) ve Kara Walker’ın (A.B.D.) işleri ve filmleri yer alıyor.
Geleneksel gölge tiyatrosunun çağdaş sanat dünyası üzerindeki etkilerini keşfe çağıran "Gölgeye Övgü" sergisi; Güney Afrikalı sanatçı William Kentridge’in başat eserlerinden operadan esinlendiği illüstrasyonlarını, Jockum Nordström’un oyunbaz çizim ve kolajlarını, ünlü Amerikalı sanatçı Kara Walker’ın resimlerini, siluet enstalasyonları ve videolarını, Katariina Lillqvist’in Gümüş Ayı ödüllü kukla animasyonunu, filmlerini, el işi kuklalarını, 1920’lerde ilk siluet filmlerini yaratan, esin kaynağı Karagöz olan, Almanya’nın öncü sinemacısı Lotte Reiniger’ın güncelliğini bugün bile koruyan en ünlü filmlerini, 20. Yüzyıl’ın en tanınmış sinemacılarından, tek resim çevrimli animasyon (stop-motion) tekniğinin ustası Ladislas Starewitch’in eşsiz çalışmalarını, Andrew Vickery’nin bağımsız tiyatrosunu, Haluk Akakçe’nin videosunu, Nathalie Djurberg’in kil animasyon tekniğiyle gerçekleştirdiği videolarını ve Christiana Soulou’nun insan hallerini yansıttığı çizimlerini içeriyor.
Karagöz örnekleri, Ara Güler fotoğrafları, Yurdaer Altıntaş’ın eserleri
Müzenin alt katında ve sergi salonunun girişinde; yurtiçi ve yurtdışından hem özel hem de devlet koleksiyonlarından bir araya getirilen Karagöz oyunu tasvirleri, kitaplar, broşürler, posterler, gazeteler, dergiler ve Karagöz’ün günlük yaşamımıza kattığı renkliliği gösteren çeşitli nesneler sergileniyor. Ayrıca Turkish Cultural Foundation’ın 2007 yılında yoğun bir çalışmanın sonucunda oluşturduğu "Geleneksel Türk Gölge Tiyatrosu: Karagöz" adlı DVD setinden çeşitli Karagöz oyunları ile oyunların sahne arkası da sergi ziyaretçilerinin ilgisine sunuluyor.
Yunan Karaghiozis örnekleri, konu üzerine yazılmış kitaplar da Türk Karagöz’ünün Yunanistan’daki etkilerini vurgulaması açısından ziyaretçilerle buluşuyor. Sergide ayrıca Yunan Karagöz’ünün bir örneği olan "Yorgos Amca’nın Düğünü" adlı oyun sunuluyor.
Bunlara ek olarak Ara Güler’in Karagöz konulu fotoğrafları sergileniyor. Grafik tasarımcı Yurdaer Altıntaş’ın Karagöz üzerine bir portfolyosu video alanındaki LCD ekranda ziyaretçilere sunuluyor. Yurdaer Altıntaş’ın gerçekleştirdiği grafik yorum, Karagöz oyununun ışığa bağımlı özelliklerini perde üzerinde yayılan renk dağılımlarının izlenimleriyle yansıtıyor.
"Serginin kalbinde Karagöz karakteri yatıyor"
Serginin küratörü Paolo Colombo, "Gölgeye Övgü" başlığını 2001 yılında Chicago Çağdaş Sanatlar Müzesi’nde William Kentridge tarafından gerçekleştirilen bir söyleşiden, Kentridge’in de bu başlığı Junichiro Tanizaki’nin kaleminden çıkan 1935 tarihli In Praise of Shadows adlı bir kitapçıktan aldığını belirtiyor.
Paolo Colombo, Gölge Tiyatrosu’nun, dayandığı köklü gelenek, zenginlik ve öz nedeniyle, sinema öncesi tarihte ayrıcalıklı bir yere sahip olduğunu savunarak, "Bu serginin kalbinde ve temel metaforunda, Türk ve Yunan gölge tiyatrosu gelenekleri, özellikle de Karagöz karakteri yatıyor" diyor.
Colombo, sergide yer alan eserlerin, Türk ve Yunan gölge tiyatrosu dünyasıyla olan özel ilişkilerinden dolayı seçildiğini ifade ediyor: "Bu eserler yüksek ve alt kültür ile Türkiye ve Yunanistan’daki popüler gölge tiyatrosu geleneğini ilişkilendiren iyi bir ağ kuruyor, bireysel eserler, geldikleri kültür ile Karagöz ve Karaghiozis oyunları arasında geniş bir çapraz göndermeler ağı örüyor. Son olarak, çağdaş sanat pratiğinin kalbinde yatan yeni bir anlatısal ruha tanıklık ediyorlar."
İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, serginin kavramsal oluşumundan başlayarak tüm hazırlık aşamalarında öncülüğünü ve koordinatörlüğünü üstlenen İstanbul Modern’in, ilk kez üç müzenin işbirliğiyle özgün bir sergi gerçekleştirdiğini vurgulayarak, "Böylece İstanbul Modern, daha önce ’Tasarım Kentleri’ sergisiyle olduğu gibi, uluslararası gezici sergiler haritasında ortaklaşa düzenlediği projeleriyle de yer alıyor" diyor.
Oya Eczacıbaşı, sergiye paralel olarak düzenlenen etkinlik ve gösterilerin, geçmişten günümüze ulaşan önemli bir kültür mirasımız olan Karagöz’ün yeniden gündeme gelmesini sağlayacağına değinerek, "Sergi, özellikle, unutulmaya yüz tutan gölge tiyatrosu geleneğinin, Avrupa’da gerçekleştirilen çağdaş sanat üretiminde yeniden kullanılma biçimlerine izleyicilerin tanıklık etmeleri için eşsiz bir fırsat sunuyor" görüşünü dile getiriyor.
Sanatçılar
"Gölgeye Övgü"de, son yıllarda ABD’de açtığı sergileri büyük ses getiren, izleyicilerden yoğun ilgi gören ve geçen yıl Whitney Museum’da retrospektif bir sergisi açılan Kara Walker’ın (1969) Karagöz ve Karaghiozis oyunlarıyla birçok özellik paylaşan videoları ve siluet enstalasyonlarının yanı sıra, çizimleriyle birlikte resimleri de sergileniyor. Son yıllarda gölge oyunu tekniklerine kucak açan Walker, hem video animasyonlarında hem de gerçek gölge oyunlarında bu tekniklere yer veriyor. Walker’ın çalışmalarının çoğu, video animasyonlarında ve gerçek gölge oyunlarında ırk, toplumsal cinsiyet ve cinsellik konularını araştırmak için kullandığı özgün gölge tiyatrosu gelenekleri ve teknikleriyle yakından ilişkilidir. Kara Walker, kölelik sapkınlığını ortaya koymak için Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iç savaş öncesi dönemi yeniden canlandırır. Köleliğe dayalı toplumsal ve ekonomik sistemin bozukluklarını yansıtmak için, eserlerini siluetler üzerine kurar. Eserleri, şiddetin ve ırklararası cinselliğin patlayıcı bir karışımıdır. Hikâyeleri kâbusumsu bir özelliğe sahiptir, yine de kışkırtıcı bir mizah duygusu içerir ve dikkatimizi taciz üzerine kurulmuş bir sistemin dehşetine ve çelişkilerine çeker.
Sergide yer alan "Atlanta Savaşı"nda Kara Walker, tarihî olayları, görünürde savaşa paralel olan ama yine de uygun biçimde bireyler ve aileler üzerinde köleliğin trajik bedelini gösteren anekdotlara odaklanan bir dizi vinyetle yeniden kuruyor. Walker’ın lazerle kesilmiş çelik figürlerden oluşan 22 parçalık "Yanan Afrika Köyü" başlıklı çalışması ise, belirli bir biçimi olmayan bir oyun takımı ve daha çok koleksiyoncunun kendi özel anlatısını yaratarak etkileşim kurması gereken bir çalışma.
Siluetler, tanımlanabilir bireysel duygu dünyalarını ifade edeceklerine, "insan tipolojileri" yaratır; yöntemin bu niteliği Kentridge’in evrensel temalar üzerinde yoğunlaşmasına, izleyiciyi kişisel olarak etkileyen eserler yaratmasına olanak tanır. Sanat ve tiyatroyu, müziği kullanmayı gerektiren eserler üreten Kentridge, aktörler, şarkıcılar ve müzisyenlerle işbirliği yaparak, çokyönlü ve "bütünsel" bir sanat eseri kavramının sınırlarını keşfettiği oyunlar ve operalar gerçekleştirir.
Nathalie Djurberg (1978), sergiye kökleri, geleneksel masalların dünyasına dayanan kısa ve güçlü anlatıları kurgulamak için kil animasyon tekniği kullandığı iki eseriyle katılıyor: "Cesur Madeleine" ve "Viola". Bu anlatılarda, sık sık bilinçaltı göndermeleri yapan, bazen acımasız ama aynı zamanda alaycı bir mizah duygusunun egemen olduğu bir dünya yaratılır. Sanatçı, prodüksiyon ve animasyonunu tek başına yaparak yönettiği bu videolarda, gölge oyunu yapımlarının en önemli özelliği olan "yalnız adam" ruhunu sürdürüyor. Djurberg’in her zaman birlikte çalıştığı Adam Berg’ün film müziği baskındır, saplantılıdır ve imgeleri hikâyelerinin sonucuna doğru, saat mekanizması ritmiyle ilerler.
Filmlerinde kendi yaptığı kuklaları oyuncu olarak kullanan bir sinemacıdır Katariina Lillqvist (1963). Hikâyelerini çoğunlukla var olan masallardan ya da edebiyat klasiklerinden, tarihten ve eski inanışlardan uyarlar. Filmleri kendine özgü karanlık bir nitelik taşır, insanın çaresizliğine ilişkin keskin bir farkındalığı yansıtır ve savaşın yıkıcı etkileriyle insanlar üzerinde yarattığı çatışmaları irdeler. Sanatçı, sergiye iki film ve filmler için yaptığı kukla ve dekorlarla katılıyor. 1996 yılında Berlin Film Festivali’nde Kısa Film kategorisinde Gümüş Ayı’yı alan "Köy Doktoru" başlıklı kukla animasyonunda, Saraybosna mültecilerinin anıları, Franz Kafka’nın öyküsünün konusuna oturtularak dramatize edilmişti. "Köy Doktoru" ve "Genç Kız ve Asker" de, yalnızca Lillqvist’in sanat yaşamında değil, William Kentridge’in çalışmalarında da etkisi olduğu bilinen tiyatro yönetmeni ve ressam Tadeusz Kantor’un dünyasına bir saygı duruşu niteliği taşıyor.
Andrew Vickery (1963), İrlanda Modern Sanatlar Müzesi’nin koleksiyonunda yer alan ve bir çeşit çağdaş kukla tiyatrosu sunumu olan, minyatür tiyatro sahnesini sergiliyor. Çizimlerini fotoğraflayıp kendi kurduğu küçük sahnelerde slayt gösterisi olarak sahneleyen sanatçının "Ne Gördüğünü Biliyor musun?" çalışması, Richard Wagner’in Parsifal operasının sahnelenişine katılmak üzere Bayreuth’a yapılan bir yolculuğu anlatan düşsel bir günlüğe gönderme yapar.
Akakçe’nin video çalışmalarına çoğunlukla ya özel olarak bestelenmiş ya da var olan klasik bir eserden uyarlanmış müzikler eşlik eder. Bilgisayarda üretilmiş imgelerin ipnotik niteliği, filmlerinin müzikleriyle daha güçlü biçimde vurgulanır.
Çizim ya da kolaj tekniklerini kullanan Jockum Nordström (1963), popüler kültürün, geleneksel masalların, cinselliğin ve arzunun iç içe geçtiği, hem derinliği hem de genişliği olan sahnelere hayat verdiği karmaşık anlatılar kurar. Nordström, çoğu kez dönemden döneme atlayıp, sık sık idealize edilmiş bir 18. Yüzyıl ile 19. Yüzyıl başlarından, günümüzün özgürleşmiş dünyasına kadar göndermeler yapar. Biçimsel olarak Yunan ve Balkan halk sanatlarına birçok yönüyle benzerlik gösteren işleriyle, bize İsveç’in toplumsal dinamikleri ve kişilerarası oyunları üzerine geniş kapsamlı yaşam manzaraları sunar. Oyunbaz doğaçlama ruh haliyle, naifliğe, gerçeküstücülüğün imgelerine, popüler kültüre dokunan Nordström’ün sergide kâğıt üzerine 19 işiyle birlikte, "I Sin Ensamhet" başlıklı video animasyonu yer alıyor.
Sergiye 70 çizimlik bir dizi olan "Su" adlı yapıtıyla katılan Christiana Soulou (1961), insan halleri üzerine anlatımlar olan bu çizimlerle, sürekli değişen, hareketli ve her duygu geçişinde kendini dönüştüren bir iç dünyayı irdeler. Soulou’nun çizimleri zihinsel durumlar üzerine odaklanır, dansla ve tiyatroyla doğrudan bir ilişki içindedir. Bu çizimler Heinrich Kleist’ın kukla tiyatrosundan Oskar Schlemmer ve Hans Bellmer’e uzanan bir geleneği sürdürür ve geliştirir. Sanatçının ilk kez bu sergide gösterilecek bir animasyonu da sunuluyor.
1920’lerde gölge sineması tekniğini geliştirerek, 20. Yüzyıl’ın ilk yarısının en önemli animasyon ve film hilesi kullanan yapımcılarından biri olan Lotte Reiniger (1899), olağanüstü bir teknik ustalık ürünü olan ve animasyonlu şiirselliğin başat eserlerinden biri sayılan "Prens Ahmet’in Maceraları"nı 25 yaşında tamamladı. Yıllarca geleneksel Türk gölge tiyatrosu üzerine Metin And ile mektuplaşan Lotte Reiniger’ın üslubu, sinemanın teknikleriyle geliştirdiği Çin gölge oyununa dayanır. Reiniger, meslek yaşamı boyunca genellikle masalları ya da operaları temel alan birkaç film yarattı ama birkaç yıl da gölge tiyatrosu için yazdığı oyunlarda oynadı.
Sergide Lotte Reiniger’ın 1923-1926 yılları arasında Berlin’de çektiği, Jean Renoir ve René Clair gibi yapımcıların büyük övgüsünü kazanan, seksen yıl önceki güncelliğini bugün bile koruyan, sinema tarihinin ilk uzun metrajlı animasyon filmi "Prens Ahmet’in Maceraları", masal hayranı ve Mozart tutkunu sanatçının, Bizet’nin operası üzerine nakşedilmiş enfes parodisi "Carmen", herkesi birlikte şarkı söylemeye, mırıldanmaya ve ıslık çalmaya davet eden bir müzikal olan Mozart’ın "Sihirli Flüt"ündeki mutlu kuş avcısı "Papageno", "Saray’dan Kız Kaçırma"dan alıntıladığı "Harem’de Bir Gece" başlıklı filmlerinin yanı sıra, sergide filmlerinde kullanılmış özgün siluetler ve Tübingen’deki Lotte Reiniger Koleksiyonu’ndan ödünç alınan özgün sahne çizimleri gibi çeşitli malzemeler de yer alıyor.
20. Yüzyıl’ın en tanınmış sinemacılarından ve tek resim çevrimli animasyon tekniğinin (stop-motion) ustası olan Polonyalı film yapımcısı Ladislas Starewitch’in (1882) filmlerinde, popüler eski inanışlardan ve geleneksel masallarından süzülüp gelen karmaşık öykülerin özellikle zor sahnelerinde, çok sayıda kuklanın aynı anda hareket ettiğini görmek mümkündür.
"GÖLGEYE ÖVGÜ" SERGİSİNİN ETKİNLİKLERİ
Eğitim Bölümü Sponsoru Garanti Bankası’nın katkılarıyla
"Gölgeye Övgü" sergisi kapsamında Tiyatrotem, Cengiz Özek Kukla Tiyatrosu ve Akbank Karagöz ve Kukla Tiyatrosu İstanbul Modern Sinema’da çeşitli gösteriler gerçekleştirecek. Tüm gösteriler müze ziyaretçilerine ücretsizdir.
12. Uluslararası İstanbul Kukla Festivali kapsamında "Akdeniz Kuklası" başlıklı sempozyum, 5-6 Mayıs tarihlerinde İstanbul Modern’de yapılacak.
İstanbul Modern Mağazaları’nda "Gölgeye Övgü" sergisiyle ilgili özel tasarım ürünler ve sergide yer alan sanatçılarla ilgili kitaplar yer alıyor.
İstanbul Modern Kütüphane’de sergiyle ilgili Karagöz öykülerini, oyunlarını ve görsellerini içeren kitaplar bulunuyor.
"Gölgenin Peşinde" başlıklı eğitim programı
İstanbul Modern Eğitim ve Sosyal Projeler Birimi’nin, "Gölgeye Övgü" sergisine paralel olarak Eğitim Sponsoru Garanti Bankası’nın katkılarıyla çocuklara ve gençlere yönelik olarak hazırladığı "Gölgenin Peşinde" isimli program, başta gölge tiyatrosu olmak üzere, geleneksel sanat formlarından esinlenen çağdaş sanat yapıtlarını tanıma, sanatçıların kullandıkları malzeme ve teknikleri deneme olanağı sunuyor.
Resimden animasyon çalışmalarına, kukla tasarımından gölge oyununa uzanan zengin bir içerikte hazırlanan, Eğitim Odası ve Genç İstanbul Modern’de gerçekleşecek programda çocuklar ve gençler, düşlerin ve masalların peşine düşüyor. Sanatçılarla, aileleriyle birlikte düşlerindeki gölgeleri ve kuklaları oluşturuyorlar.
Farklı yaş gruplarına yönelik olarak hazırlanan "Gölgenin Peşinde" adlı program, "Sanatçıyla Buluşma", "Ailece Sanat", "Çocuklar İçin Atölye Çalışmaları" ve "Gençler İçin Animasyon Atölyesi" başlıklı bölümleri içeriyor.
"Sanatçıyla Buluşma"da 7-14 yaş arasındaki çocuklar, Ahmet Elhan ile bir çeşit yanılsama oyunu oynuyor, Cengiz Özek ile Karagöz kuklaları yaratıyor, Nalan Yırtmaç ile gölge resimleri çiziyor ve Selen Korad Birkiye ile bir masalı dramayla yorumluyor.
"Ailece Sanat"ta 6-16 yaş grubu çocuklar ve aileleri birlikte kukla oyunu gerçekleştiriyor.
4-12 yaş grubu için düzenlenen "Çocuklar İçin Atölye Çalışmaları"nda; "Gölge Resimleri"nde çocuklar çizimleriyle masal ve resmi buluşturuyor, "Konuşan Parmaklar"da el kuklaları yaratıp, bir drama sahneliyor, "Masal Ormanı"nda küçük bir ayakkabı kutusuna sığdırdıkları masal ormanlarını istedikleri renklerle aydınlatıyor. "Minik Kahramanların Dev Gölgeleri"nde minik heykeller yaratıp, özel aydınlatmayla gölgelerini oluşturarak gölge oyunu oynuyorlar.
"Gençler İçin Animasyon Atölyesi"nde, 13-18 yaş grubu gençler için, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi, İnteraktif Medya Tasarımı Anabilim Dalı öğretim görevlilerinin bölüm öğrencileriyle birlikte yürüteceği üç farklı animasyon atölyesi düzenleniyor. "Stop motion - Cut-out", "Dijital animasyon" ve "Çizgi animasyon, scrapbook" başlıklı bu atölyelere katılanlar, çeşitli nesnelerden, kendi fotoğraflarından ya da çizimlerinden yola çıkarak animasyonlar üretiyor ve temel dijital animasyon tekniklerini kullanarak bilgisayar ortamında kurgularını yaratıyor. Gençler, ürettikleri animasyonları 25 Nisan’da saat 14.00’te İstanbul Modern Sinema’da düzenlenen "Genç Animatörler" gösteriminde sunacak.
Yarıyıl tatilinde ise "Gölgenin Peşinde" programının yanı sıra, İstanbul Modern’de 27-30 Ocak ve 3-6 Şubat tarihleri arasında Salı-Çarşamba-Perşembe ve Cuma günleri 7-9, 11-12 yaş grubundan çocuklar "Gölge Oyunu" oynayacak. Geleneksel gölge tiyatrosundan esinlenerek gerçekleştirilen bu dört günlük projede çocuklar, her hafta farklı bir gölge oyunu tasarlayıp gölge karakterler oluşturacak, kostümleri ve dekoru yaratacak, belirledikleri diyaloglarla oyunun senaryosunu hazırlayacak. Düş kurmanın, öykü yaratmanın ve gölgelerin büyülü dünyasını paylaşarak yarattıkları gölge oyununu, etkinliğin son gününde ailelerine sahneleyecekler.
Etkinlik, ücretsiz olarak gerçekleştirilecek.
"Gölgeye Övgü" kapsamında gösteriler
"Gölgeye Övgü" sergisi kapsamında Tiyatrotem, Cengiz Özek Kukla Tiyatrosu ve Akbank Karagöz ve Kukla Tiyatrosu İstanbul Modern Sinema’da çeşitli gösteriler gerçekleştirecekler. Gösteriler müze ziyaretçilerine ücretsizdir.
Tiyatrotem, Ayşe Selen’in yazdığı, Şehsuvar Aktaş’ın tasvir ve kukla tasarımını yaptığı, müzik danışmanlığını Muammer Ketencoğlu’nun üstlendiği, Ayşe Selen ve Şehsuvar Aktaş’ın oynayan ve oynatıcı olduğu "Lahana Sarma" adlı gölge-kukla oyununu sahneleyecek. Kukla, illüzyon, ortaoyunu, gölge oyunu gibi geleneksel türlerden yola çıkılarak oluşturulan "Lahana Sarma", 1 Mart, 8 Mart, 22 Mart ve 29 Mart Pazar günleri saat 14.00’te görülebilir.
Gelenekselleşen Türk temaşa sanatının yaşayan son örneklerini sergileyen Akbank Karagöz ve Kukla Tiyatrosu, Tacettin Diker’in derlediği, figürlerini gerçekleştirdiği ve oynattığı, yediden yetmişe herkese seslenen "Karagöz Palas" adlı oyunu sunacak. Akbank Sanat ile işbirliğiyle gerçekleşecek olan Akbank Karagöz ve Kukla Tiyatrosu, gösterilerini 25 Ocak, 1 Şubat, 8 Şubat, 15 Şubat ve 22 Şubat Pazar günleri saat 13:00’te İstanbul Modern Sinema’da sunacak. Akbank Karagöz ve Kukla Tiyatrosu, Ocak ve Şubat ayları boyunca gösterilerini her Cumartesi 11.30’da Aksanat’ta ücretsiz olarak yapacak.
12. Uluslararası İstanbul Kukla Festivali kapsamında sempozyum
12. Uluslararası İstanbul Kukla Festivali kapsamında "Akdeniz Kuklası" başlıklı sempozyum, 5-6 Mayıs tarihlerinde İstanbul Modern’de gerçekleşecek. İspanya, Fransa, Yunanistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Filistin, Mısır, Tunus, Lübnan, İtalya ve Türkiye’den çeşitli araştırmacı ve profesyonel kuklacıların yer alacağı sempozyumda, Karagöz’ün ülkemizde ortaya çıkışı ve diğer kültürlerle etkileşimi araştırılacak. "Akdeniz Kuklası" adlı sempozyumda, "Akdeniz’de Kukla Geleneği", "Karagöz ve Akdeniz Kuklasına Etkisi", "Akdeniz’de Kukla Etkileşimi" ve "Akdeniz Kuklası ve Toplum - Dün ve Bugün" adlı başlıklar altındaki konular tartışılacak.
İstanbul Modern Sinema’da "Gölge Et Yeter!" başlıklı program
İstanbul Modern Sinema, "Gölgeye Övgü" sergisine paralel olarak Altyazı dergisi işbirliğiyle 5 – 28 Şubat tarihleri arasında "Gölge Et Yeter!" isimli bir program sunuyor. Program, aslında bir ışık ve gölge oyunu olan sinemanın, gölgeyle kurduğu ilişkiyi farklı zamanlardan, farklı coğrafya ve türlerden örneklerle gösteriyor. Bu program kapsamında ayrıca Altyazı dergisinin düzenleyeceği "Yuvarlak Masa Tartışması" da yapılacak.
"Gölge Et Yeter!" başlıklı programda, sinemada animasyon akımının öncülerinden Rus asıllı Fransız sanatçı Alexandre Alexeieff’in, 1933 yılında icat ettiği ve bugünün stop-motion tekniğinin bir türü olan "topluiğne animasyonu" ile yönettiği filmlerden bir seçki sunulacak.
Fin yönetmen Katariina Lillqvist, "Sonsuz Yollardan Hikâyeler"de kukla animasyon tekniğiyle altı Çingene masalı anlatıyor. Filmde, yaşamları yollarda geçen bir ailenin Hindistan’dan kuzeye uzanan yolculuğu çarpıcı bir biçimde aktarılıyor.
İranlı yönetmen Mohmen Makhmalbaf, "Bir Zamanlar Sinema" adlı filminde Charlie Chaplin’e benzeyen yönetmen kahramanıyla, sinemanın altın çağından aldığı arşiv görüntülerle ilkel sinema tekniklerini birleştiren ve sinemanın ilk günlerini yeniden keşfeden bir yolculuk sunuyor.
Programda, Türk sinemasının en önemli filmlerinden biri olan, Şener Şen ve Şevket Altuğ’un başrollerini paylaştığı, Yavuz Turgul’un "Gölge Oyunu" ile Ahmet Uluçay’ın sinema tutkunu iki köylü çocuğunun evlerinin ahırında sinema projeksiyon makinesi yapma çabasını anlatan, bol ödüllü "Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak" adlı filmi de gösterilecek.