Doug Aitken, 1968

1968 yılında Kaliforniya, ABD’de doğan Doug Aitken, 1991 yılında Pasadena’daki Art Center College of Design’da dergi ilüstrasyonluğu eğitimini tamamlar. Heykel, fotoğraf, video ve ses çalışmaları üreten sanatçı, çoğu kez film ve müzik alanlarından popüler isimlerle ve görsel sanatçılarla bir araya gelerek çalışmalarda bulunur. Aitken’e göre, her ne kadar farklı ifade tarzları ve üretim biçimleri olsa da, tüm yaratıcı düşünceler tek bir geniş diyaloğun ayrı cümleleridir.

Bugünün dünyasında “Yaratıcılık nedir?” sorusunun cevabını sürekli olarak araştıran sanatçı, üretim ve düşüncede lineer bir çizginin olmadığını, insan zihniyle belleğinin (ve yaratıcılığının) kopuk kopuk kesitlerle bir araya gelebileceğini hatırlatır. Bu durum, sürekli bir değişimi ve sonsuz yan yana gelişleri beraberinde getirirken, Aitken’ı da insanlığı keşfe çıkmış bir sanatçı pozisyonuna getirir. İlgisinin büyük kısmını insan olmaya ve toplu halde yaşamanın modern hayattaki gerçeklerine çeviren sanatçının çalışmaları zaman, mekân ve bellek kavramlarının değişken olduğunu vurgular.

Aitken’ın grafik metinlerden oluşan çalışmalarında şu tip kelimeler göze çarpar: Şimdi (Now), Son (End), Hız (Speed), Sen (You), Bir (One), Kötü (Bad), Mekân (Space), Ev (Home). Aitken, bu çalışmalarıyla modern hayatta tekrar edilen veya sorgulanan kelimelerin anlamlarını billurlaştırır. Bu tip çalışmalarının bazılarında, yüzeyler aynadır. Bazılarıysa deniz, yaprak, gezegen ve siyah beyaz fotoğraflar gibi çeşitli görsellerle kaplıdır. Sanatçı bir fikri ve kelimeyi akan zamanın içinde dondurur ve durağan halde bırakır. “BAD” adlı yapıtta olduğu gibi, yüzeyi ayna olan çalışmaları izleyicide bir kaleydoskoptan (çiçek dürbünü) bakma etkisi yaratır. Kaleydoskopların içine bakıldığında renkli desenler ışığın yansımasıyla oluşur, dürbün hareket ettirildikçe görünen sürekli değişir ve aynı şekilde tekrar etmeyen görüntüler ortaya çıkar. Bu yapıtta da, bir anın ışığı ile öbürününki aynı değildir. Yapıtın zamanı ve içinde olduğu mekânın şartları sürekli olarak değişir. Aitken böylelikle, bugünün dünyasındaki dönüşümün hızı ve hareketliliği içinde bir fikre ve imgeye tutunmanın güçlüğüne işarete eder.